Pilatus moest zeggen dat Jezus ter dood moet worden gebracht. Hij weet dat men Hem uit afgunst heeft gearresteerd. Hij weet van de woedende volksmenigte. Hij weet van het advies van zijn vrouw. Jezus is onschuldig! En toch doet Pilatus wat men van hem vraagt. Bij de karakterloze Pilatus is de smalle, eenzame weg naar het kruis definitief ingeslagen. Deze weg van onze Heer slaan wij in als een zee waarin onze gedachten zullen verzinken.

Lucas 23, 23-25

Leer mij, O Heer, uw lijden recht betrachten,
in deze zee verzinken mijn gedachten:
O liefde, die om zondaars te bevrijden,
zo zwaar moest lijden.

Gezang 177, 1

Pilatus heeft Jezus overgedragen om gekruisigd te worden. Zijn soldaten zullen geweten hebben waar de kruisen waren opgeslagen. Het is een onheilspellend berghok. Ergens een eindje verder in de stad – denk ik. Er wordt een kruis naar buiten gesleept. Het wordt opgetild en op het gehavende lichaam van Jezus gelegd. Een last die Hem buigen doet onder het oordeel van zo even. Nooit zullen wij weten wat er toen in Hem omging. Zo ging Hij een zee van ellende, lijden en dood in. Voor ons – ik zal het nooit kunnen vatten – het fundament van mijn geloof. Onwrikbaar wegens zijn Liefde!

Johannes 19, 17

Jezus is tot drie keer toe gevallen. Hij komt op straat te liggen met het kruis boven op zijn rug. Hij is als de Levensboom die door het brute geweld van de macht tussen de huizen van de heilige stad onderuit gaat. En toch is Hij het zelf die door de kracht die zijn hemelse Vader gaf met het kruis op zijn rug is verder gegaan. Telkens neergestort en soms languit – niet voor zichzelf, maar voor elk mens die uit zijn huis komt en Hem als zijn of haar boom van het Leven ziet liggen. Letterlijk geveld voor ons allen.

Niets is er zwaarder dan een kind te verliezen. Het is zo bewust en zo hard. Een afgrond die niemand kan benoemen behalve hem of haar die het meemaakt. Zo ontmoet Maria haar geliefde Zoon. Jezus zal zijn weg gaan. Vol hoop – niet voor Hemzelf, maar voor elke Maria (en Jozef) die Zijn weg van lijden en verdriet gaat in dit leven. Durf Hem daar je liefde te geven – dan blijft er uitzicht op de hemel.

O wonderbare liefde, die ons denken
te boven gaat, wat kan mijn liefd’ U schenken,
wat ooit bereiken de arbeid mijner dagen,
dat U behage?

Gezang 181, 5

Simon van Cyrene komt de stad binnen. Soldaten leggen ongevraagd het zware kruis op zijn rug. Wat een vernedering! Of: wat een eer! Hij doet mij denken aan Christoffel, de Christusdrager. Op een dag moest hij een kind de rivier overtillen. Het kind werd zwaarder en zwaarder. Bijna bezweek hij. Aan de overkant liet Jezus zien wie Hij was. Hij doopte hem en liet de staf waarop Christoffel steunde uitlopen en zond hem om het evangelie te prediken. Zal hij bij jou en mij niet anders zijn, wanneer wij de lasten dragen als lasten die Jezus op onze schouders legt?

Lucas 23, 26

Er zijn er die zeggen dat één van de vrouwen Veronica heet. Wij kennen haar niet. Zij heeft de moed om niet langer een omstander te zijn. Ze rent naar Jezus toe. Slaat haar hoofddoek om zijn gezicht en dept zo de tranen, het zweet en het bloed van zijn gezicht.

Deze vrouw – een voorbeeld voor ons. Doen wat er in je hart vol liefde aanwezig is al is het nog zo moeilijk. Zij voelt het ware gezicht van Jezus. Voor ons wordt het zichtbaar als de doornenkroon die Hij moest dragen. Onvoorstelbaar pijnlijk en vol liefde van onze Redder.

Het gaat door de smalle straten van Jeruzalem. De massa jaagt de Heer verder. Hij valt onder de zware last van het kruis. Is Levensboom opnieuw geveld door zijn kruis? Geen droom, maar de echte werkelijkheid van de Heer. Dwars door lijden en sterven heen zal Hij ons zijn leven schenken. Ook in mijn leven mag zijn lente rijpen.

Maar wie zinh door de hemel
laat helpen uit de droom,
die vindt de boom des levens,
de messiaanse boom
en als hij zich laat enten
hier in dit aardse dal,
dan rijpt hij in de lente
tot hij vruchtdragen zal.

Gezang 252, 4

De twaalf mannen zijn weg. Judas verraadt Hem, Petrus verloochent Hem en de anderen zijn gevlucht. Nu zijn de vrouwen aanwezig. Zijn zij niet als de nieuwe twaalven die moeder Maria vol liefde omringen? Jezus vraagt hen om niet om Hem te huilen. Ze moeten om zichzelf huilen vanwege de dingen die gaan gebeuren.

Vandaag willen wij in moeite en pijn met hen meelopen om door Hem getroost te worden. Getroost worden in de grote, wankele zee van verdriet in mezelf, in de ander en in deze wereld. Samen naar Hem kijken om zijn Licht te blijven zien – ondanks alles.

Lucas 23, 28-31

Opnieuw stort Jezus neer. De hulp van Simon van Cyrene kan het niet verhinderen. Zo is Hij onderweg. Hij is als een gevallen boom. Een teken vol liefde en hoop. Hij is gevallen midden in ons leven.

Edelste van alle bomen
zalig kruis van ons geloof,
uit welk woud zijt gij genomen,
zo met takken, bloemen, loof?
Lieflijk hout, welk een voorkomen
lieve last hangt in uw loof.

Buig o boom uw takken neder,
harde nerf, wees in dit uur
vloeiend en mild en teder,
Net zo streng als van natuur.
’t Koningslichaam rust gereder
op een zachte stam terneer.

Gezang 186, 2 en 3

De soldaten hebben Hem alles afgenomen: overhemd, schoenen, jas, sjaal en broek. De soldaten hebben het verdeeld. De dobbelstenen rollen over de grond. Goede kleren gooi je niet weg.

Zo hangt Jezus met niets aan zijn lijf. Weldra wordt het midden op de dag nacht. Zo kwam Hij en is Hij als bij zijn geboorte: arm en naakt.

Lucas 23, 34-35

Voor ik als kind ter wereld kwam,
zijt gij voor mij geboren.
Eer ik een woord van U vernam,
hebt Gij mij uitverkoren.
Voor dat uw hand mij heeft gemaakt,
werd Gij een kindje, arm en naakt,
hebt Gij U mij gegeven.

Gezang 141, 2

De laatste uren breken aan. Jezus wordt vastgegrepen. Nooit zullen wij weten wat er in deze mannen is omgegaan. Zwijgend als gelijkgezinde vrienden moeten ze hun werk doen. Beulen met een verscheurd hart. Hun baas Pilatus had gezegd dat zij een Onschuldige ombrengen. Ze hebben nu geen tijd om aandacht te besteden aan zichzelf. Met hun schilden schermen ze hun moordenaarswerk af. Er vloeit bloed. Ze kunnen niet anders – denken ze.

Vaak weten wij ons ook schuldig. Wij wijzen naar de omstandigheden en naar anderen. Net als toen. En toch … de nagels gingen ook voor ons het hout in.

Lucas 23, 33-34

Een van de gekruisigden weet dat het niet zonder reden is dat hij gekruisigd wordt. Hij heeft gebeden. Jezus zegt dat hij met Hem diezelfde dag in het paradijs zal zijn. Zij aan zij sterven zij. Samen naar Boven.

De ellende van kruis is een neerdalen in de hel. Maar in die middag van Goede Vrijdag is bovenal een thuiskomen bij de hemelse Vader. Gelden voor ons niet deze woorden:

Lucas 23,39-43 en 46

Dit breekt mijn trots. Waar zou ik nog op bogen?
ik lig in ’t stof, maar God komt mij verhogen,
nu ik van vijand Gods en tegenstander
in vriend verander.

Gezang 177, 5

Jozef van Arimatea is anders. Hij verwacht de komst van Gods Koninkrijk. Als raadsheer stemde hij tegen de veroordeling van Jezus. Hij vraagt Pilatus om het lichaam van Jezus. Zijn vriend Nicodemus helpt mee. Samen durven doen wat er gedaan moet worden. Jezus moet hoe dan ook een nette begrafenis krijgen.

Nooit zullen wij beseffen wat er in die vrienden is omgegaan. Zij deden het voor hun Vriend Jezus. Dat is voldoende. Ook in ons leven zal het voor komen dat wij als vrienden iets moeten ondernemen, omdat er één hemelse Vriend is die weet wat er in ons omgaat.

Lucas 23, 53 en Johannes 19, 38-40

Jezus wordt in een nieuw graf gelegd. De vrouwen zorgen er voor dat alles met liefde en diepe eerbied gebeurt. Het kruis is leeg. De Levensboom is doorkliefd en alle huizen lijken leeg. Met een leeg kruis is toch niets te beginnen? Of toch wel…? Is het niet alles? Begint hier niet onze dankbaarheid die ons hart totaal vult?

Lucas 23, 53-56

Die gewillig waart ten dode,
in het duister van de pijn
U ten offer hebt geboden,
hoe verlaten moest Gij zijn,
troosteloos aan ’t kruis gehangen
opdat wij uw troost ontvangen.
Duizend, duizendmaal, o Heer,
zij U daarvoor dank er eer.

Gezang 182, 3